نحوه ی نامگذاری روستاها

برخی از روستاهای تشکیل شده به شکل کنونی، نه به وسیله نام گذاری توسط فرد و یا گروه، بلکه به صورت تداوم استعمال بین الطوایفی، نام تیره (یا طایفه) ساکنین آن اوبه را به خود گرفته است. نام بسیاری از روستاهای صحرای ترکمن و جرگلان پیرو این قاعده هستند. روستاهای ایمر، کوچک، بهلکه، ‌یلمه،‌ یلغی، قرینجیک، کتوک، بدراق،‌ چاغر، ایگدیر، دیه جی، کم لر، آتالار، تکه لر، قوجق لار، توماچلار و ... تعدادی چند از آنهاست.
ناگفته نماند که وجه تسمیه بسیاری از تیره ها و طوایف ترکمن نیز خود برگرفته از خصوصیات انسانی و طبیعی زیستگاه (اوبه) و یا اعضای تشکیل دهنده آن بوده است و در این امر خصوصیات فردی بزرگان ایل، وابستگی های اقتصادی و یا محل زیستگاه (اوبه) آنها، تاثیر گذاری عمیقی داشته است. چنانچه ایمر به شخص بسیار نیکو و توانگر گفته می شود. کلته به معنای کوتاه قد، دیه جی به معنای شتردار، یلقی به معنی گله اسب، قره اینجیک به معنی ساق سیاه، ایگدیر به معنای بزرگی و مردانگی، بادراق به معنای پهلوان، تکه به معنی بُز نر و کتوک به معنی کنده درخت است که بحث درباره آن خود موضوع مقوله ای دیگر است. دراین راستا نام تعدادی از روستاهای ترکمن صحرا نیز از نام، اوصاف و یا مشخصه های بارز اولین ساکنان ویا بانیان آن نشات گرفته است.
به عنوان نمونه خوجه نپس یکی از تجار معتبر اواخر دوره قاجاریان است که در کرانه خاوری دریای خزر روابط تجاری خوبی با روسها داشت. قلیچ ایشان از خوانین برجسته گوگلان ها در اواخر دوره قاجاریان بوده است. سلاق نوری، سلاق غایب، سلاق تاچ محمد، قرینجیک قربان آخون، قرینجیک خوجه خان، قوچ مراد، کریم ایشان، هوزحاجی، امان قرجه، حاجی بالقان، اوراز آخون، جاللی آخون، اورکت حاجی، صوفی کم، نام برخی دیگر از این تیپ روستاهاست که با نام بانیان آن شناخته می شوند. نام اوبه های (و بعضا تیره های) قره باش، کوسه، کورشیخ، ترناقلی، چاریقلی، قولاق کسن نیز به احتمال قوی در ارتباط با اوصاف و مشخصه های بانیان این آبادی ها هستند. خصوصیات طبیعی زیستگاه نیز در نامگذاری (و یا نامگیری) اوبه تاثیر بسزایی داشته است. بسیاری از نام های زیبای اوبه های ترکمن انعکاسی از جغرافیای طبیعی زیستگاه است که از این پس در هر شماره به نحوه نامگزاری روستاها خواهیم پرداخت. ضمنا شما هم می توانید چونگی نام گرفتن روستا یا شهر خود را برای ما ارسال نمایید تا با نام خودتان به چاپ برسانیم.

نحوه نامگذاری روستاها

آق توقای

به فضاهای سبزی که در میدان های باز حاشیه برخی از رودها (بیشتر در سیلاب خور و یا بستر های پیشین رود ها در سطوحی ما بین بستر رود و زمین طبیعی جوار آن) تشکیل می شود و دارای بوته و درختچه و درختان کوچک است، توقای گفته می شود. و آق به معنای پاک و سفید است. روستای آق توقای از توابع مراوه تپه در حاشیه شمالی رود اترک تشکیل شده است

برگرفته از مقاله عبدالیوسف آخوندنژاد